Kto może prowadzić szkolenia BHP – to stosunkowo trudny temat, choć prawo jest uregulowane niemal w 100%. Problemy pojawiają się jednak w kontekście ich interpretacji, zwłaszcza jeśli chodzi o to, kto ma prowadzić dane zajęcia. Kto właściwie może prowadzić szkolenia BHP? Jakich uprawnień potrzebujesz?
Jakie są rodzaje szkoleń BHP?
Po pierwsze, powinniśmy zdać sobie sprawę, że szkolenia BHP mają wiele nazw. W praktyce oznacza to, że możemy je nieco podzielić. Pracownicy przechodzą szkolenia wstępne i okresowe zgodnie z wymogami prawa. Szkolenie wstępne można również podzielić na szkolenie ogólne i szkolenie w miejscu pracy. Podział ten jest ważny w kontekście zrozumienia, kto faktycznie może szkolić pracowników. W ramach szkoleń wstępnych wszyscy pracownicy są przeszkoleni w zakresie ogólnych zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Ważnym elementem jest również szkolenie stanowiskowe, dotyczące ewentualnych zagrożeń w konkretnych miejscach, w których wykonujemy swoje obowiązki zawodowe. Jednocześnie regularne szkolenia wyglądają nieco inaczej – ich głównym celem jest utrwalenie zdobytej wcześniej wiedzy, a także jej częściowe uaktualnienie, zwłaszcza w kontekście zmieniających się przepisów prawa.
Kto może prowadzić szkolenia ogólne BHP?
Prawo wyraźnie określa, że pracodawca jest odpowiedzialny za organizację szkoleń z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. Ponosi również wszelkie koszty z tym związane. Rozporządzenie nie wskazuje jednak, kto powinien prowadzić szkolenie szczegółowe, zwłaszcza w części ogólnej. W praktyce może to być osoba posiadająca odpowiednią wiedzę z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, a więc posiadająca wykształcenie wyższe lub studia podyplomowe w tym zakresie. W przeszłości kursy BHP również miały wyróżnienie, teraz eksperci powinni mieć wyższe wykształcenie. Co ważne, pracodawca nie musi być tym, który przeprowadza szkolenie BHP. Jeśli nie ma odpowiednich uprawnień, nie może nawet szkolić pracowników ze względu na ryzyko podania im nieprawdziwych informacji. W większości przypadków zakłady pracy zatrudniają specjalistów ds. BHP. Nie tylko prowadzą szkolenia, ale także kontrolują, czy firma przestrzega wszelkich norm i standardów.
Kto prowadzi szkolenia BHP?
Kwestie szkoleń ogólnych czy regularnych nie budzą tylu pytań, co szkolenia BHP. Zajmuje się zagrożeniami występującymi w konkretnym miejscu pracy. Uczestnicy szkolenia zapoznawani są również z zasadami postępowania w określonych sytuacjach. Z reguły szkolenie to powinno być prowadzone przez osoby posiadające duże doświadczenie i wiedzę teoretyczną w danej branży. W rzeczywistości najczęstszym jest bezpośredni przełożony, czyli osoba, która nadzoruje wszystkie procesy pracy. Ważne jest, aby rozumiał specyfikę danego stanowiska i potrafił przeprowadzić gruntowne i kompletne szkolenie. W niektórych przypadkach pracodawca może przejąć jego rolę, pod warunkiem posiadania odpowiednich kompetencji. Na stanowiskach biurowych szkolenia na stanowisku pracy przeprowadzane są zwykle przez specjalistów ds. BHP. Zakłada się tu, że wykonuje on również pewne obowiązki za biurkiem, dzięki czemu może ocenić ewentualne zagrożenia i zapoznać kursantów z tym, jak sobie z nimi radzić. Jednakże, jeśli to możliwe, szkolenie w miejscu pracy powinno być prowadzone przez pracowników danej fabryki. Każde miejsce pracy ma nieco inną specyfikę – na przykład niektóre firmy używają nowoczesnego sprzętu, podczas gdy inne używają w większości dobrze znanego sprzętu.
Szkolenie BHP przez firmę zewnętrzną – możliwe?
Coraz więcej firm korzysta z usług outsourcingu, również w zakresie szkoleń BHP. Czy takie rozwiązanie jest dopuszczalne? Otóż przepisy nie zabraniają zatrudniania osób z zewnątrz posiadających odpowiednią wiedzę do prowadzenia takich szkoleń. W praktyce oznacza to, że współpraca z tymi podmiotami jest całkowicie legalna. Jednocześnie należy mieć na uwadze, że specjaliści BHP są uprawnieni jedynie do przeprowadzania części ogólnej szkolenia, a także regularnego szkolenia pracowników. Oczywiście mogą uczestniczyć w szkoleniach stanowiskowych, ale w tym przypadku przekazanie wiedzy powinno być wykonane przez osobę znającą specyfikę pracy. Co ważne, współpraca z podmiotami zewnętrznymi nie ogranicza się do szkoleń. Eksperci coraz częściej współtworzą różnego rodzaju regulacje, uczestniczą w opracowywaniu procedur czy kontrolują przestrzeganie przepisów BHP w zakładzie pracy. Pamiętajmy, że kwestia bezpieczeństwa pracowników powinna być dla pracodawcy priorytetem. Między innymi przekłada się to na prawidłową organizację szkoleń BHP. Wykonywanie tych czynności przez nieodpowiednie osoby może skutkować karą pieniężną ze strony PIP, gdyż jest to postrzegane jako szkolenie, które nigdy się nie odbędzie.